Ταξίδι στα χωράφια του καφέ στην Αιθιοπία
Αν δεν ταξιδέψεις έστω μια φορά στην ζωή σου στις φυτείες του καφέ στην Αιθιοπία, είναι σαν να πίνεις espresso χωρίς κρέμα.
Αποστολή: Κώστα Καπερώνης
Η αναχώρηση
Το ρολόι στον πίνακα ανακοινώσεων του Ελευθέριος Βενιζέλος έγραφε 02.00 και ο προορισμός Αντίς Αμπέμπα πτήση ΕΤ761 με τις Αιθιοπικές Αερογραμμές. Με απίστευτη ευγένεια το προσωπικό εδάφους της Ethiopian Airlines με καλωσόρισε στο αεροδρόμιο, παρέλαβε τις βαλίτσες μου και μου ευχήθηκε καλό ταξίδι. Κάθισα αναπαυτικά στην άνετη θέση «πολυθρόνα» της διακεκριμένης θέσης, Business Class και απολαμβάνοντας ένα ποτήρι γαλλική σαμπάνια (καθώς η πτήση μας απογειώθηκε on time) αποχαιρέτησα την Αθήνα με τον καλύτερο τρόπο. Τα φώτα χαμήλωσαν στην καμπίνα, η αεροσυνοδός μου πρόσφερε μια κουβέρτα και ένα τσαντάκι με τα απαραίτητα (μάσκα για τα μάτια, κάλτσες μιας χρήσης, οδοντόβουρτσα κτλ) για να κάνει την πτήση μου πιο άνετη.
Το ότι άλλαζα ήπειρο πετώντας και έχοντας στο μυαλό ότι με περιμένει η μοναδική εμπειρία της επίσκεψης στις καλλιέργειες καφέ, έκανε τις μόλις 5 ώρες απευθείας πτήσης με την Ethiopian Airlines συναρπαστική. Είχε αρχίσει να ξημερώνει και τρώγοντας πρωινό άρχισα να βλέπω από το παράθυρο του αεροπλάνου τις μαγικές αποχρώσεις του πράσινου και του καφέ από τις καλλιέργειες πέριξ της πρωτεύουσας της Αιθιοπίας. Η προσγείωση στην Αντις Αμπέμπα είναι μοναδική αφού με το που φτάνεις αντικρίζεις το υπό κατασκευή αεροδρόμιο του Bole και κάνοντας τα πρώτα βήματα έξω από το αεροπλάνο συνειδητοποιείς ότι η ανάσα σου «κόβεται»… Δεν είναι μόνο λόγω της ομορφιάς και της διαφορετικότητας του τοπίου και των ανθρώπων που σε μεταφέρουν σε σκηνές από ταινία του 1980 αλλά γιατί η Αντίς Αμπέμπα βρίσκεται σε υψόμετρο 2.350 μέτρων..!!!
Το ταξίδι στην ενδοχώρα
Η Ελεάννα Γεωργαλή, πρόεδρος της Moplaco Trading, green coffee exporter, farmer και roaster με περίμενε στην έξοδο των διεθνών πτήσεων με ένα πλατύ χαμόγελο και ένα παραδοσιακό καφέ για καλωσόρισμα και για να ανοίξει το μάτι…και έγινε ο «φύλακας άγγελος» και «ξεναγός» μου για το υπόλοιπο του ταξιδιού μου στην μοναδική χώρα της Αιθιοπίας. Πήραμε εσωτερική πτήση της Ethiopian Airlines (η οποία να τονίσω ότι αναχώρησε για ακόμη μια φορά on time) πετάξαμε στα νότια της χώρας και σε μόλις 40 λεπτά προσγειωθήκαμε με ασφάλεια στην Hawassa. Περάσαμε ένα σύντομο αλλά σχολαστικό check από τον έλεγχο αεροδρομίου, μπήκαμε σε ένα τζιπ που είχε νοικιάσει με κατεύθυνση την λίμνη Hawassa και την πρώτη μας στάση στο Θέρετρο Ηaile που ανήκει στον ολυμπιονίκη μαραθωνοδρόμο Haile Gebresellasie!
Δίπλα στην reception και απέναντι από το bar του ξενοδοχείου με εντυπωσίασε το «παρκαρισμένο» το αυτοκίνητο του υπερδρομέα, βγαλμένο από ταινία του 1930 με πρωταγωνιστή τον Αλ Καπόνε… Ήπιαμε ένα ακόμη καφέ με θέα τις ακακίες, την λίμνη, τους ψαράδες με τις αυτοσχέδιες ξύλινες βάρκες, τα χιλιάδες πουλιά, τα μαραμπού και τους ιπποπόταμους και πήραμε τον δρόμο για το Yirga Alem, ένας δρόμος γεμάτος κάρα που τραβούσαν γαϊδουράκια, αγελάδες, μοτοσυκλέτες (με 3 και ενίοτε 4 αναβάτες) και tuk tuk σε μπλε χρώμα που οδηγούσαν με «σφήνες» σε απόσταση αναπνοής από το τζίπ μας σαν καμικάζι Αιθίοπες ταξιτζήδες…
H ομορφιά του τοπίου που αντίκρισα όταν φτάσαμε στις παραδοσιακού στυλ καλύβες του Aregash Lodge που θα μέναμε για τις επόμενες δύο ημέρες, με έκανε αυτόματα να ξεχάσω όλη την κούραση του ταξιδιού και να μπω σε ένα mood τροπικό, εξερευνητικό και μυστηριώδες …στο mood της σαγηνευτικής Αφρικάνικης ομορφιάς της φύσης. Δίπλα σε τεράστια δέντρα, άγριες συκιές, ευκαλύπτους και μπανανιές με περίμενε παραδοσιακή τελετή παρασκευής καφέ (η Αιθιοπική παράδοση θέλει να γίνετε πάντα από γυναίκες) υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής με ξύλινα έγχορδα όργανα. Κατά την διάρκεια που έβλεπα να καβουρδίζονται σε real time, σε αυτοσχέδιο τηγάνι στα κάρβουνα οι κόκκοι του καφέ και αφού ψήθηκαν και αλέστηκαν με ξύλινο γουδοχέρι …τρεις ύαινες… (ναι καλά διαβάσατε !!!) έτρωγαν κρέας από το χέρι ντόπιου Αιθίοπαπου δουλεύει για το Aregash Lodge ,παρέα με καμιά εικοσαριά όρνεα που προσπαθούσαν να «τσιμπήσουν» ότι μπορούν…!
Η γεύση από από τον ζεστό φρεσκοφτιαγμένο καφέ από 100% κόκκους arabica που γέμισε την κούπα μου (η Αιθιοπική παράδοση λέει ότι η κούπα πρέπει να ξεχειλίζει από καφέ όταν σερβίρεται) και η μυρωδιά των ποπ κορν που τον συνόδευαν (ναι πολύ σωστά διαβάζεται …το συνοδευτικό του παραδοσιακού καφέ στην Αιθιοπία δεν είναι κάποιου είδους μπισκότο ή κουλουράκι αλλά ποπ κορν) έκλεισαν ιδανικά την ημέρα μου και δημιούργησαν μεγάλες προσδοκίες για την επόμενη στις φυτείες του καφέ.
Η εμπειρία στα χωράφια του καφέ και η επαφή με τον καρπό
Η ώρα ήταν 6.30 όταν μπήκα στο τζίπ για να ξεκινήσουμε την διαδρομή της ανάβασης στα 2.000-2.200 μέτρα και ένιωθα την πρωινή υγρασία έ να μου τρυπάει τα κόκκαλα και τις ψαλμωδίες από την λειτουργία στην κοντινή ορθόδοξη εκκλησία να μου χαιδεύουν ευχάριστα τα αυτιά… Κατεύθυνση τα υψίπεδα της Αιθιοπίας, το Sidamo μια περιοχή που έχει πάρει το όνομα του από μια τοπική φυλή που οι περισσότεροι δουλεύουν σε φάρμες του καφέ και έχει το όνομα Sidama.
Ο Ethiopian Sidamo είναι ένας specialty καφές που είναι γνωστός και αγαπητός στους λάτρεις του καφέ για το πλήρες σώμα, την γλυκύτητα με νότες κερασιού, καραμέλας, μαύρου τσαγιού, την χαμηλή οξύτητα και το ιδανικό απαλό τελείωμα στην γεύση του. Λόγω του υψομέτρου, του εδάφους που είναι αποτέλεσμα ηφαιστιογενών εκρήξεων αλλά και των ιδιαίτερων κλιματολογικών συνθηκών (υγρασίας, ηλιοφάνειας) οι καρποί Arabica αργούν να ωριμάσουν και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα περισσότερα θρεπτικά συστατικά από το έδαφος να φτάνουν στον καρπό και να τον κάνουν ξεχωριστό σε γεύση και ποιότητα.
Η περίοδος συγκομιδής μόλις ξεκινούσε, οι αγρότες (άντρες και γυναίκες) με το χαμόγελο στα χείλια ετοίμαζαν τα καλάθια τους για την συλλογή του καρπού με το χέρι από τα δέντρα και εγώ χωνόμουν κάπου ανάμεσα τους για να δω την τεχνική να πιάσω με το χέρι μου το δέντρο και τον καρπό και να ζήσω την απόλυτη εμπειρία : Την αρχή του ταξιδιού του καφέ από το χωράφι στο φλυτζάνι! Λίγο πιο κάτω γυναίκες με πολύχρωμα μαντήλια στο κεφάλι έστρωναν τα «κρεββάτια» του καφέ (κατασκευή από μπαμπού που μοιάζει με κρεββάτι) για να γεμίσουν με κόκκινα κεράσια καφέ για να ακολουθήσει η διαδικασία επεξεργασίας του καφέ.
Ο καφές είναι ο πιο σημαντικός για την οικονομία της Αιθιοπίας αφού το 60% περίπου των εσόδων από το εξωτερικό προέρχονται από το εμπόριο καφέ και περισσότεροι από 14.000.000 Αιθίοπες βιοπορίζονται από κάποιας μορφής συμμετοχής τους στην παραγωγή καφέ. Η επίσκεψη μου στα χωράφια εκτός από χαρά και το δέος της εμπειρίας συνοδεύτηκε δυστυχώς με λύπη και στεναχώρια γιατί διαπίστωσα δύο πράγματα: Πρώτον ότι φέτος δεν θα έχει μεγάλη παραγωγή και αυτό θα έχει σαν επακόλουθο οι τιμές του καφέ να είναι υψηλές και δεύτερον ότι σε κάποια σημεία οι αγρότες φυτεύουν ευκαλύπτους ( χρήση για ξυλεία) που έχουν μεγαλύτερη αξία σαν καλλιέργεια και θεωρούν ότι θα τους αποδίδει περισσότερα χρήματα … Καθώς έμπαινα όλο και πιο βαθιά στην φυτεία έκανα μια τελευταία αλλά ίσως την πιο σημαντική παρατήρηση του ταξιδιού μου… Είδα στα μάτια της Ελεάννας την αγάπη που κοίταζε τα καφεόδεντρα, το πάθος που μιλούσε στους αγρότες για τον καφέ και εκτίμησα πραγματικά το μεγαλείο της υπερπροσπάθειας που κάνει εν μέσω τόσων δύσκολων συνθηκών για να μπορούμε εμείς να πίνουμε χαλαρά το espressaki μας πίσω στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο….!!!
Η επιστροφή
Μια βόλτα στην καρδιά της Αντίς Αμπέμπα με τους πολύβουους δρόμους ,την ασφυκτική κίνηση, τα χρυσοχοεία με τους παραδοσιακούς Αιθιοπικούς σταυρούς, το Unity Park απέναντι από το ξενοδοχείο μας, ένα αποχαιρετιστήριο γεύμα σε Κορεάτικο εστιατόριο (ίσως από τα καλύτερα που έχω δοκιμάσει στα εκατοντάδες ταξίδια που έχω κάνει ανά τον κόσμο) ,ένα παραδοσιακό καφέ, ένα μοριακό τεστ (για να μην ξεχνιόμαστε …χαχαχα) και μια μεγάλη αγκαλιά με την Ελεάννα ήταν το ιδανικό τελείωμα πριν περάσω τις πύλες της«ευρωπαϊκής» πτέρυγας αναχωρήσεων του αεροδρομίου της Αντίς Αμπέμπα.
Γρήγορο Check in, χωρίς ψώνια αφού οι τιμές λόγω πληθωρισμού είναι απαγορευτικές (μια σοκολάτα 18 δολάρια…) και είσοδος στον εκπληκτικό κόσμο του Business Lounge της Ethiopian Airlines που περιελάμβανε από σολομό και Φουά γκρα μέχρι σαμπάνια και full body μασάζ…! Η ώρα της αναχώρησης είχε έρθει, το αεροπλάνο των Ethiopian Airlines τροχοδρομούσε για απογείωση και μαζί με αυτό πετούσαν οι σκέψεις μου από το σύντομο αλλά τόσο γεμάτο από εμπειρίες ταξίδι μου στην χώρα που σύμφωνα με τον μύθο του γιδοβοσκού Kaldi γέννησε τον Caffea Arabica.
Εις το επανιδείν …!!!
Special thanks
-Στον Τάσο Αναστασόπουλο, ΕL CAFÉ SA γιατί χωρίς την συμβολή του δεν θα μπορούσα να κάνω το όνειρο μου πραγματικότητα, να ταξιδέψω στην Αιθιοπία και να ζήσω την συγκλονιστική εμπειρία της επίσκεψης στις καλλιέργειες του καφέ.
-Στην Ελεάννα Γεωργαλή για την υποδειγματική φιλοξενία της!
Τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς το χαμόγελο της, την υπομονή, την οργάνωση, τα tips και τις χρήσιμες οδηγίες της από την πρώτη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στην Αιθιοπία , κατά την διάρκεια της επίσκεψης μου στις καλλιέργειες καφέ μέχρι και την αναχώρηση μου από την χώρα.
-Στην κα. Tsigerenda Mengesha, Area Manager Greece των Aιθιοπικών αερογραμμών που έκανε το αεροπορικό ταξίδι μου στην Αιθιοπία άνετο και ευχάριστο.
-Στην κα. Τερίνα Αρμενάκη, Πρόξενο της Αιθιοπίας στην Ελλάδα για την αμεσότητα των ενεργειών της για την έκδοση των απαραίτητων εγγράφων για το ταξίδι μου.
-Στον Τάσο Αντωνόπουλο, FNB Trade για την ευγενική υποστήριξη του και τον εξοπλισμό για την ασφαλή πραγματοποίηση του ταξιδιού μου.
Χρήσιμες πληροφορίες
-Για ένα ταξίδι στην Αιθιοπία χρειάζεται απαραίτητα διαβατήριο με ισχύ τουλάχιστον ενός χρόνου, έκδοση ηλεκτρονικής Visa, (www.evisa.gov.et/#/home ), εμβολιασμός για Covid -19 .
–Ethiopian Airlines
Φιλελλήνων 34 & Αμαλίας 10558, Σύνταγμα
Τηλ: 210-3246706
-Πρεσβεία Αιθιοπίας στην Ρώμη
τηλ: 003906 441616357
-Παρότι δεν είναι υποχρεωτικά άλλα εμβόλια (αν η διάρκεια του ταξιδιού σας δεν ξεπερνάει τις 20 ημέρες), καλό θα είναι να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
-Σε ότι αφορά τον εξοπλισμό σας σας καλό θα είναι για την επίσκεψη σας στις φυτείες του καφέ να βάλετε στην βαλίτσα σας τα παρακάτω:
Ευρύχωρο backpack με αρκετές θήκες (ιδανικές για να βάλετε μπουκάλι νερού, μπάρες δημητριακών κτλ. )
Παπούτσια ειδικά για trekking
Aδιάβροχο μπουφάν
Καπέλο
Αντικουνουπικό/Αντισταμινικό
Χάπια για διάρροια-εμετό
Αντιηλιακό
