Macchiato vs cortado: Crash test στα ζεστά ροφήματα του espresso
Από τον Παναγιώτη Νίκα, συγγραφέα & barista trainer
Δύο ροφήματα. Ίδια βάση. Διαφορετικό ταμπεραμέντο. Ο espresso macchiato και ο cortado μοιάζουν σαν ξαδέρφια που μεγάλωσαν σε διαφορετικές χώρες, με κοινή καταγωγή αλλά ξεχωριστή ανατροφή. Και παρότι βρίσκονται σχεδόν σε κάθε καφετέρια, συχνά μπερδεύονται, παρερμηνεύονται ή, ακόμη χειρότερα, σερβίρονται λάθος.
Macchiato: Το «λεκιασμένο» εσπρεσάκι
Η λέξη «macchiato» στα ιταλικά σημαίνει «λεκιασμένος». Πρόκειται για έναν espresso παραδοσιακά μονό, με ελάχιστο αφρό γάλακτος από πάνω. Κυριολεκτικά, έναν «λεκέ» αφρού – όχι γάλα, όχι κρέμα, όχι latte. Ο σκοπός του macchiato ήταν να κρατήσει τον χαρακτήρα του espresso, απλά να μαλακώσει ελαφρώς η ένταση, δίνοντας μια βελούδινη υφή στην πρώτη γουλιά. Είναι ρόφημα για όσους αγαπούν τον καφέ, όχι για όσους τον κρύβουν πίσω από το γάλα.
Συνταγή (παραδοσιακή)
- 1 μονός espresso
- 1 κουταλιά της σούπας αφρός γάλακτος
- Σερβίρεται σε ποτήρι espresso 60-80 ml
Συχνό λάθος: Να σερβίρεται ως mini cappuccino με πυκνό αφρό και μεγάλη ποσότητα γάλακτος, κάτι που αλλοιώνει τελείως το concept. Ωστόσο, ακόμη και στην Ιταλία, πάρα πολλά café σερβίρουν τον macchiato με full cup, δηλαδή κρέμα (αφρό) και γάλα. Γνωρίζοντας ότι έχουν διαστρεβλώσει μια κλασική συνταγή, αναφέρουν τον παραδοσιακό macchiato ως piccolo macchiato, δηλαδή τον μικρό macchiato.
Cortado: Ο Ισπανός με το ήρεμο ταμπεραμέντο
Ο cortado προέρχεται από την Ισπανία και σημαίνει «κομμένος». Ο espresso, δηλαδή, που έχει «κοπεί» με ζεστό γάλα σε ίσες αναλογίες. Εδώ το γάλα δεν έχει υπερβολικό αφρό, αλλά μια βελούδινη κρέμα. Είναι αχνιστό, βελούδινο, χωρίς φυσαλίδες, σε αρμονική αναλογία 1:1 με τον καφέ.
Το αποτέλεσμα; Ένα ισορροπημένο ρόφημα, ιδανικό για όσους θέλουν τη δύναμη του espresso, αλλά χωρίς την οξύτητά του.
Συνταγή (παραδοσιακή)
- 1 μονός espresso
- Ίση ποσότητα αχνισμένου γάλακτος με βελούδινη κρέμα
- Ο διπλός cortado σερβίρεται συνήθως σε γυάλινο ποτήρι 100-120 ml
Συχνό λάθος: Να παρασκευάζεται σαν flat white ή piccolo latte, με πολύ γάλα ή και αφρό, χάνοντας την ακρίβεια της αναλογίας.
Τι τους διαχωρίζει πραγματικά;
| Χαρακτηριστικό | Macchiato | Cortado |
| Αναλογία καφέ/γάλα | 90% espresso – 10% αφρός | 50% espresso – 50% γάλα |
| Υφή | Έντονη, με δυνατό σώμα | Ομαλή, ισορροπημένη |
| Γάλα | Μόνο ελάχιστος αφρός | Ζεστό γάλα, λίγη κρέμα |
| Προέλευση | Ιταλία | Ισπανία (ή Λατινική Αμερική) |
| Στόχος | Ήπιας έντασης espresso | Ομαλό, ήπιο ρόφημα |
Πότε να προτείνεις τον έναν ή τον άλλο;
- Macchiato: Για τον espresso lover που θέλει λίγη «ζεστασιά» χωρίς να του κλέψει κανείς την ένταση.
- Cortado: Για τον πελάτη που αγαπά τον espresso, αλλά θέλει ένα πιο ήπιο, βελούδινο φινίρισμα.
Αν ξέρεις πώς να τα σερβίρεις σωστά και τα εξηγείς στον πελάτη με απλό, κατανοητό τρόπο, έχεις ήδη κάνει τη διαφορά στην εμπειρία του. Όχι μόνο θα επιστρέψει, αλλά θα σε εμπιστευτεί και για την επόμενη επιλογή του.
Ο καφές είναι πολιτισμός, όχι απλώς παραγγελία. Και πίσω από κάθε όνομα υπάρχει ένα ταξίδι, μια ιστορία και μια φιλοσοφία. Αν σερβίρεις έναν cortado σαν latte ή έναν macchiato σαν cappuccino, δεν κάνεις απλά τεχνικό λάθος. Χάνεις την ευκαιρία να εκπαιδεύσεις τον πελάτη σου, να τον ταξιδέψεις και –γιατί όχι– να τον κάνεις να σε θυμάται.
Πηγή: Coffee+Brunch, τ. 19
