Bραζιλία-Κίνα-συμμαχία: Μεγάλες αλλαγές στην παγκόσμια αγορά καφέ
Καθώς οι τελευταίες πολιτικές κινήσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ πυροδοτούν νέες εμπορικές εντάσεις, η Βραζιλία διπλασιάζει “σιωπηλά” το φλερτ της απέναντι στον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο: την Κίνα.
Στις αρχές Μαΐου, ο Πρόεδρος Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα ταξίδεψε στο Πεκίνο για να υπογράψει μια σειρά διμερών συμφωνιών, επιδιώκοντας να προστατεύσει την οικονομία της Βραζιλίας από γεωπολιτικές αναταραχές, ενώ παράλληλα να εμβαθύνει τους δεσμούς της με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.
Η χρονική στιγμή δεν είναι τυχαία. Η ρητορική των ΗΠΑ γύρω από τους «αμοιβαίους δασμούς» – που στοχεύει ιδιαίτερα στις κινεζικές εισαγωγές έχει προκαλέσει αναστάτωση στις παγκόσμιες αγορές.
Η Βραζιλία προβαίνει σε κινήσεις έτσι ώστε να διασφαλίσει ότι οι επιπτώσεις δεν θα περιορίσουν τις δικές της φιλοδοξίες. «Η στροφή της Βραζιλίας προς την Κίνα υπερβαίνει κατά πολύ μια αντίδραση στην απρόβλεπτη εμπορική πολιτική των ΗΠΑ», λέει ο RJ. Liow, Διευθύνων Σύμβουλος της CapFiX. «Είναι μια υπολογισμένη και λελογισμένη κίνηση διαφοροποίησης των συνεργασιών της, εξασφάλισης μακροπρόθεσμων επενδύσεων σε υποδομές και τοποθέτησης της χώρας ως βασικού παράγοντα στη νέα μπορική τάξη».
Στο επίκεντρο της επίσκεψης του Λούλα βρίσκεται η προσπάθεια επέκτασης των κινεζικών επενδύσεων σε βραζιλιάνικες υποδομές και καθαρή ενέργεια, αλλά η γεωργία παραμένει πάντα στο επίκεντρο.
Οι επιχειρήσεις-γίγαντες της αγροτικής βιομηχανίας της Βραζιλίας επιδιώκουν μεγαλύτερη πρόσβαση στην τεράστια καταναλωτική αγορά της Κίνας. Πάνω από 150 σύνεδροι από τον αγροτικό τομέα της Βραζιλίας θα παραστούν στην κορυφαία έκθεση τροφίμων της Κίνας στη Σαγκάη.
Μεταξύ αυτών είναι οι μεγάλοι παραγωγοί καφέ, οι οποίοι βλέπουν την Κίνα όχι μόνο ως μια νέα αγορά ανάπτυξης αλλά και ως ένα μέσο προστασίας από την παγκόσμια αστάθεια. Οι νέες εμπορικές συμφωνίες αναμένεται να επικεντρωθούν μεταξύ άλλων στη μείωση των σημείων συμφόρησης στην εφοδιαστική αλυσίδα και στην εξασφάλιση μακροπρόθεσμων συμβάσεων εμπορευμάτων.
Τα deals σηματοδοτούν μια ευρύτερη προσπάθεια επανατοποθέτησης της Βραζιλίας όχι μόνο ως προμηθευτή πρώτων υλών, αλλά και ως στρατηγικού αγροτοβιομηχανικού εταίρου του Πεκίνου. Ο Λούλα, επιδιώκει να χρησιμοποιήσει την εξωτερική πολιτική ως μοχλό για την εγχώρια οικονομική ανάπτυξη – σε μια εποχή που άλλες λατινοαμερικανικές οικονομίες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αντιδραστικές σε εξωτερικούς κραδασμούς.
Εν τω μεταξύ, ακολουθώντας την ίδια δυναμική, πριν από ένα χρόνο, η Luckin Coffee υπέγραψε μνημόνιο συμφωνίας (MoU) με τον Οργανισμό Προώθησης Εμπορίου και Επενδύσεων της Βραζιλίας (ApexBrasil) – με πρόταση για την αγορά 120.000 τόνων βραζιλιάνικου καφέ έως το 2026, σε μια συναλλαγή αξίας 500 εκατομμυρίων δολαρίων. Τώρα, η Luckin μόλις ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με πολλούς βραζιλιάνικους οργανισμούς για να λανσάρει το «Brazil Coffee Culture Festival 2.0» ως βασική πρωτοβουλία για την ενίσχυση των οικονομικών και πολιτιστικών δεσμών Κίνας-Βραζιλίας – μια συνέχεια του 2024, όταν ξεκίνησε για να γιορτάσει τα «50 χρόνια σχέσεων Κίνας-Βραζιλίας».
Δημιουργία μιας νέας εμπορικής συμμαχίας καφέ
Αν η σόγια και ο σίδηρος καθόρισαν το πρώτο κύμα αναβαθμισμένων εμπορικών σχέσεων Βραζιλίας-Κίνας, ο καφές μπορεί να συμβολίσει το επόμενο. Ιστορικά, η Κίνα, ως έθνος που καταναλώνει τσάι, έχει αυξήσει κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον της για τον κλάδο του καφέ, λόγω της αύξησης των εισοδημάτων, του αστικού τρόπου ζωής και της αναδυόμενης κυβερνητικής υποστήριξης στον συγκεκριμένο τομέα.
Οι εισαγωγές πράσινου καφέ έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ το 2024, με τη Βραζιλία να αντιπροσωπεύει σχεδόν το 80% των εισαγωγών Arabica της Κίνας. Οι Βραζιλιάνοι παραγωγοί επιθυμούν να επωφεληθούν από αυτό το κύμα.
Η επερχόμενη έκθεση τροφίμων στη Σαγκάη αντιμετωπίζεται όχι απλώς ως μια οποιαδήποτε εκδήλωση αλλά ως στρατηγικό σημείο καμπής. Ένα βασικό παράδειγμα αυτής της εμβάθυνσης της συνεργασίας είναι η πρόσφατη κίνηση της Luckin Coffee. Η κινεζική αλυσίδα καφέ, η οποία πλέον είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες στον κόσμο, ανταγωνιζόμενη άμεσα τα Starbucks, ανακοίνωσε ότι θα προμηθεύεται αποκλειστικά τα χαρμάνια εσπρέσο της από τη Βραζιλία.
Η συνεργασία – που ανακοινώθηκε τον Μάιο του 2025 – ενισχύει περαιτέρω την ιδιότητα της Βραζιλίας ως κυρίαρχου προμηθευτή καφέ υψηλής ποιότητας στην κινεζική αγορά. Η Luckin Coffee αντιπροσωπεύει σχεδόν το 50% των εισαγόμενων κόκκων καφέ της Κίνας και πάνω από το 60% των εισαγωγών βραζιλιάνικου καφέ στην Κίνα.
Οι Βραζιλιάνοι παραγωγοί στοχεύουν τώρα να εξασφαλίσουν όχι μόνο όγκο πωλήσεων, αλλά και επιρροή – ενσωματώνοντας το εμπορικό τους σήμα στην καταναλωτική κουλτούρα της Κίνας.
Ο στόχος αυτός περιλαμβάνει νέες καμπάνιες μάρκετινγκ στα μανδαρινικά, συνεργασίες με τοπικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου και επενδύσεις στην ψηφιακή ιχνηλασιμότητα για την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης της Κίνας για διαφάνεια και βιωσιμότητα. Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν.
Οι κανονισμοί για την ασφάλεια των τροφίμων της Κίνας είναι αυστηροί και οι γευστικές προτιμήσεις των Κινέζων διαφέρουν σημαντικά από τα δυτικά πρότυπα. Οι Βραζιλιάνοι εξαγωγείς πρέπει να προσαρμόσουν ανάλογα τα προφίλ γεύσεων και τις μορφές συσκευασίας. Καθώς η ΕΕ και οι ΗΠΑ εισάγουν αυστηρότερους κανόνες για την αποψίλωση των δασών και τη βιωσιμότητα, η Κίνα προσφέρει μια συναρπαστική εναλλακτική λύση: έναν προορισμό υψηλής ανάπτυξης και χαμηλών τριβών για τον βραζιλιάνικο καφέ.
Η σχέση αυτή ελοχεύει κινδύνους καθώς το Πεκίνο είναι γνωστό ότι ευνοεί τη στρατηγική αυτοδυναμία – αλλά προς το παρόν, η τάση στον κλάδο είναι στην παρούσα φάση υπέρ της Βραζιλίας. Εάν επιτύχει, το στοίχημα της Βραζιλίας στην Κίνα μπορεί να χρησιμεύσει ως μοντέλο για το πώς οι γεωργικές δυνάμεις μπορούν να αντισταθμίσουν τον γεωπολιτικό κίνδυνο και να διαμορφώσουν τις προτιμήσεις των καταναλωτών στον Παγκόσμιο Νότο.
Ο καφές, κάποτε ένα εξειδικευμένο αγαθό στην Κίνα, γίνεται γέφυρα μεταξύ δύο αναδυόμενων δυνάμεων – αποδεικνύοντας ότι στο διεθνές εμπόριο, ο σωστός συνδυασμός συγχρονισμού, διπλωματίας και πολιτιστικής διορατικότητας μπορεί να είναι εξίσου σημαντικός με το ίδιο το προϊόν.
